„Ach śpij Kochanie”… czyli jak ważny jest sen w życiu dziecka.
Sen w pierwszych latach życia młodego człowieka pełni bardzo ważną funkcję. Odpowiednia jego ilość i jakość pozwalają zregenerować zarówno ciało i umysł.
Jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju intelektualnego, emocjonalnego oraz fizycznego. Porządkuje informacje zgromadzone w ciągu dnia, utrwala ślady pamięciowe, odbudowuje neuroprzekaźniki i uwrażliwia receptory odpowiedzialne za odbieranie bodźców. Ten proces odgrywa również kluczową rolę w przyswajaniu nowych informacji przez dziecko. Mózg dziecka porządkuje wtedy informacje zgromadzone w ciągu dnia, utrwala czynności, których się nauczyło.
Dzieci rosną podczas snu? Tak, jest to prawda. Podczas snu przysadka mózgowa wytwarza hormon wzrostu- somatotropinę. Kolejnym hormonem ważnym, który wydziela się podczas snu jest melatonina, reguluje ona rytm dobowy człowieka. Dlatego częste niewysypianie się może spowodować zaburzenia w gospodarce hormonalnej.
Dzieci, które śpią zbyt krótko i w nieodpowiednich porach kładą się spać, zmierzają się z wieloma zaburzeniami rozwojowymi. Pojawiają się problemy z nadpobudliwością, koncentracją, agresją, a w wieku szkolnym z nauką i gorszymi ocenami.
Zły sen, niewyspanie się oraz nieodpowiednie godziny snu, oprócz wizualnych aspektów typu blada, ziemista cera, podkrążone oczy, mogą powodować również:
- otyłość
- rozdrażnienie
- bóle głowy
- stany lękowe
- depresję
- huśtawki nastroju
- obniżenie wydolności układu krążenia
- problemy z koordynacją ruchową
- problemy z odpornością
Zespół z University of Maryland na łamach „The Lancet Child & Adolescent Health” odkrył, że dzieci, które nie miały odpowiedniej ilości snu, miały mniej istoty szarej w niektórych partiach mózgu związanych z koncentracją, pamięcią i kontrolą zachowań, niż te, które miały zdrowe nawyki dotyczące snu.
Dzieci w wieku szkolnym, przed okresem nastoletnim, które spały mniej niż 9 godzin w ciągu nocy, miały znaczące, negatywne zmiany w mózgach związane z pamięcią, inteligencją oraz zachowaniem. W badaniach wzięło udział ponad 8 tys. dzieci w różnym wieku.
Może wydać się to oczywistym stwierdzeniem, ale dzieci potrzebują większej ilości snu niż człowiek dorosły. Co to oznacza? Ile powinno spać dziecko?
Noworodek- 17-21 godzin
Niemowlak- 14-17 godzin
Dziecko w wieku przedszkolnym- 10-13 godzin
Dzieci w wieku szkolnym- 9-11 godzin
Młodzież- 8-10 godzin
Wyspane dziecko samo wstaje rano, chętne do działania. Jeśli rano musisz długo budzić swoją pociechę, jest to przeprawa i dziecko jest wręcz ściągane z łóżka, oznacza to, że kładziesz dziecko zbyt późno i przespało za mało godzin.
Dla dziecka ważna jest rutyna i konsekwencja. Warto więc wprowadzić „łóżkowe rytuały”. Przed pójściem spać trzeba dziecko wyciszyć. Ważne jest, by co najmniej dwie godziny przed snem dziecko nie oglądało telewizji, nie korzystało z komputera czy telefonu. Dziecko powinno iść spać przed godziną 21.
Przed spaniem pomocny będzie spacer, później ciepła kąpiel, masaż, zaśpiewanie kołysanki bądź włączenie muzyki relaksacyjnej. Takie rytuały uspakajają dziecko i wprowadzają w stan relaksu, a stosowane codziennie będą kojarzyć się z wypoczynkiem.
Miłych snów 🙂
Natalia Pośpiech
Pedagog, Terapeuta Integracji Sensorycznej